Święto Konstytucji 3 Maja
230 lat temu - 3 maja 1791 r - Sejm Wielki po burzliwych obradach uchwalił Ustawę Rządową, która przeszła do historii jako Konstytucja 3 Maja. Była drugą na świecie i pierwszą w Europie nowoczesną ustawą regulującą organizację władz państwowych, prawa i obowiązki obywateli.
Jej celem miało być ratowanie Rzeczypospolitej, której terytorium zostało uszczuplone w wyniku I rozbioru przeprowadzonego przez Prusy, Austrię i Rosję w 1772 r. Konstytucja została uchwalona na Zamku Królewskim w Warszawie.
Uchwalona 230 lat temu pierwsza polska ustawa zasadnicza zmieniła ustrój państwa na monarchię konstytucyjną. Ograniczyła m.in. znacząco demokrację szlachecką, znosiła niszczące Polskę liberum veto, wolną elekcję odbierała prawo głosu i decyzji w sprawach państwa szlachcie nieposiadającej ziemi. Dokument regulował zasady funkcjonowania władz państwowych oraz prawa i obowiązki obywateli Rzeczpospolitej Obojga Narodów, wprowadzał też do państwa monteskiuszowską zasadę trójpodziału władzy.
Autorami Konstytucji 3 Maja byli m.in. król Stanisław August Poniatowski, Ignacy Potocki i Hugo Kołłątaj.
Konstytucja obowiązywała do 1792 r., kiedy w wyniku działań konfederacji targowickiej doszło do interwencji wojsk rosyjskich w Polsce. Rok później Rosja wraz z Prusami dokonały II rozbioru Rzeczypospolitej.
Święto Narodowe Trzeciego Maja, które upamiętnia uchwalenie Konstytucji, zostało uznane za święto już 5 maja 1791r. a po odzyskaniu niepodległości ustanowione w 1919 r. oraz ponownie, po latach komunizmu, w 1990 r.
Oddajmy dziś hołd jej twórcom, reformatorom Rzeczpospolitej i pamiętajmy o tych wszystkich, którzy przez wiele lat walczyli o wartości Konstytucji 3 Maja i wcielali je w życie. Wiwat Maj, 3 Maj!
Magdalena Michalik
